Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana | భారతదేశంలో వ్యవసాయం చాలా ప్రముఖమైనది. పంటలు పండించే రైతులకే కాదు దేశానికి కూడా ముఖ్యమైన ఆస్తి ఇది. రైతులు ఈ ఆస్తికి ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY Crop Insurance ) కింద బీమా చేసుకొని ఆర్థిక భ‌రోసా పొందవచ్చు. ఇది వ్యవసాయానికి సంబంధించిన వివిధ ప్రమాదాలను కవర్ చేస్తుంది. ఈ ప్రభుత్వ పథకానికి సంబంధించిన పూర్తి వివ‌రాలు తెలుసుకోండి..
PMFBY (ప్రధాన్ మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన) అంటే ఏమిటి?
PMFBY (ప్రధాన్ మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన) కేంద్ర ప్రభుత్వం అమ‌లు చేస్తున్న పంట బీమా పథకం. ఇది ప్రకృతి వైపరీత్యాలు, తెగుళ్లు, ఇతర వ్యాధుల వల్ల పంట నష్టం సంభ‌వించిన‌ప్పుడు రైతులకు ఆర్థిక రక్షణను అందిస్తుంది. ఈ పథకాన్ని 2016లో ప్రారంభించారు. బీమా కంపెనీలు, బ్యాంకుల నెట్‌వర్క్ ద్వారా అమలవుతుంది. ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద వ్యవసాయ బీమా పథకంగా నిలిచింది. ఇది 50 కోట్ల మంది రైతులకు ఈ స్కీమ్‌ వర్తిస్తుంది.. 50కి పైగా వివిధ పంటలకు బీమా కవరేజీని అందిస్తుంది.
PMFBY లక్ష్యాలు
వ‌డ‌గండ్లు, తుపానులు వంటి ప్రకృతి వైపరీత్యాలు, తెగుళ్ల కారణంగా పంట నష్టపోకుండా రైతులకు ఆర్థిక రక్షణ కల్పించడం PMFBY ప్రధాన లక్ష్యాలలో ఒకటి. గతంలో భారతదేశంలో రైతులు తగినంత ఆర్థిక వనరులు లేకపోవడం వల్ల ప్ర‌కృతివైప‌రీత్యాలు సంభ‌వించిన‌పుడు పంటలు కోల్పోయి రైతులు కోలుకోలేక‌పోయారు. ఫ‌లితంగా అప్పుల‌పాలై బ‌ల‌వ‌న్మ‌ర‌ణాల‌కు పాల్ప‌డేవారు.. ఈ నేప‌థ్యంలో PMFBY పథకాన్ని తీసుకొచ్చింది కేంద్రం. రైతులకు వారి పంటల నష్టానికి పరిహారం ఇవ్వడం ద్వారా వారికి ఆర్థిక భద్రతను అందించడం ఈప‌థ‌కం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది,
PMFBY మరో కీలక లక్ష్యం.. ఆధునిక వ్యవసాయ పద్ధతులు, సాంకేతికతలను ప్రోత్సహించడం.. విస్తృత శ్రేణి పంటలకు బీమా కవరేజీని అందించడం ద్వారా, ఈ పథకం రైతులను వారి పంటలను అధునిక పద్ధతుల్లో సాగుచేయడం, సుస్థిర వ్యవసాయం, పంట దిగుబడిని మెరుగుపరచడం, పంట నష్టాన్ని తగ్గించడం వంటి కొత్త పద్ధతులను అనుసరించేలా ప్రోత్సహిస్తుంది. ఇది భారతదేశంలో వ్యవసాయ రంగం సమగ్ర అభివృద్ధికి దోహదపడుతుంది.
వీటితోపాటు పంటల బీమా కోసం ప్రీమియం చెల్లించే రైతులపై భారాన్ని తగ్గించడం కూడా PMFBY మరో లక్ష్యం. దీనిని సాధించడానికి, ప్రభుత్వం ఈ పథకాన్ని రైతులకు మరింత సరసమైనదిగా చేయాలనే ఉద్దేశ్యంతో ప్రీమియంలో కొంత భాగాన్ని సబ్సిడీగా ఇస్తుంది. రైతులు ప్రీమియం చెల్లించలేనప్పుడు, ప్రభుత్వం 100% సబ్సిడీని అందిస్తుంది.
ప్రధాన్ మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన పొందేందుకు అర్హతలు
- ప్రధానమంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY) కింద కవరేజీకి అర్హత పొందడానికి రైతులు తప్పనిసరిగా నిర్దిష్ట ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా ఉండాలి . అంటే ఒకసారి చూడండి..
- బీమా చేసిన భూమిలో రైతు తప్పనిసరిగా సాగుదారుగా లేదా వాటాదారుగా ఉండాలి.
- రైతులు తప్పనిసరిగా చెల్లుబాటయ్యే, భూ యాజమాన్య ధ్రువీకరణ పత్రం లేదా చెల్లుబాటయ్యే భూమి కౌలు ఒప్పందాన్ని కలిగి ఉండాలి.
- రైతు నిర్ణీత కాలంలోపు బీమా కవరేజీకి దరఖాస్తు చేసి ఉండాలి. ఇది సాధారణంగా విత్తనాలు సీజన్ ప్రారంభమైన రెండు వారాలలోపు ఉంటుంది.
- మరో కీలక అంశం.. అదే పంట నష్టానికి వారు మరే ఇతర వనరుల నుంచి ఎటువంటి పరిహారం పొంది ఉండకూడదు.
- రైతులు తప్పనిసరిగా కిసాన్ క్రెడిట్ కార్డ్ (KCC)ని కలిగి ఉండాలి.
- రైతుకు బ్యాంక్ ఖాతా ఉండాలి. నమోదు సమయంలో గుర్తింపు కార్డుతో పాటు వారి బ్యాంక్ ఖాతా వివరాలను అందించాలి..
- ఈ నిబంధనలతోపాటు రైతులు బీమా కవరేజీకి అర్హత పొందేందుకు కొన్ని షరతులను పాటించాల్సి ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, వారు సాగులో ఉన్న నిర్దిష్ట కనీస విస్తీర్ణంలో భూమిని కలిగి ఉండాలి. లేదా ఆమోదించబడిన విత్తనాలు, ఇతర ఇన్‌పుట్‌లను ఉపయోగించాల్సి ఉంటుంది.
గమనిక: బీమా పాలసీ యొక్క నిర్దిష్ట నిబంధనలు, షరతులపై ఆధారపడి PMFBY కోసం అర్హత ప్రమాణాలు తరచూ మారవచ్చు. పాలసీకి వర్తించే నిర్దిష్ట అర్హత ప్రమాణాలపై మరింత సమాచారం కోసం సంబంధిత అధికారులను సంప్రదించండి.
PMFBY కింద కవరేజ్/ ప్రీమియంలు
ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన.. తృణధాన్యాలు, నూనె గింజలు, పప్పు ధాన్యాలు, పత్తి, చెరకు, ఉద్యానవన పంటలతో సహా వివిధ పంటలకు బీమా కవరేజీని అందిస్తుంది. PMFBY కింద కవర్ చేసిన నిర్దిష్ట దిగుబడులు పాలసీని తీసుకునే రాష్ట్రాన్ని బట్టి మారవచ్చు, ఎందుకంటే వివిధ రాష్ట్రాలు ఇతర పంటలను ఎక్కువగా కవరేజ్ కలిగి ఉండవచ్చు.
PMFBY కింద, రైతులు కరువు, వరదలు, తుఫానులు, తెగుళ్లు, వ్యాధులు వంటి ప్రకృతి వైపరీత్యాలతో సహా అనేక ప్రమాదాల కారణంగా పంట నష్టానికి పరిహారం కోసం బీమా చేస్తారు. PMFBY అందించే బీమా కవరేజీ.. ప్రభుత్వం నిర్వహించిన పంట కోత ప్రయోగాల (CCEలు) వ్యవస్థ ద్వారా నిర్ణయించబడిన పంట సగటు దిగుబడిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. సాగులో ఉన్న ప్రాంతం, పంట కనీస మద్దతు ధర (MSP)తో గుణించబడిన పంట సగటు దిగుబడిగా బీమా మొత్తం లెక్కించబడుతుంది.\
PMFBY కింద బీమా కవరేజ్ కోసం ప్రీమియంలు పంట రకం.. అది పండించే ప్రాంతం ఆధారంగా స్లైడింగ్ స్కేల్‌లో లెక్కిస్తారు. కింది పట్టిక ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన కోసం ప్రీమియంను చూడొచ్చూ.
| పంట రకం | ప్రీమియం |
|---|---|
| ఖరీఫ్ | బీమా మొత్తంలో 2% |
| రబీ | బీమా మొత్తంలో 1.5% |
| ఖరీఫ్ మరియు రబీ | బీమా మొత్తంలో 5% |
PMFBY కింద క్లెయిమ్‌లు ఎలా ప్రాసెస్ చేస్తారు.. ?
PMFBY కోసం క్లెయిమ్ ప్రక్రియ రైతులకు పంట నష్టానికి పరిహారం పొందడానికి త్వరిత, సమర్థవంతమైన మార్గాన్ని అందించడానికి రూపొందించబడింది. క్లెయిమ్ ప్రక్రియ ఇలా ఉంటుంది.
1. బీమా సంస్థకు తెలియజేయండి
పంట నష్టం జరిగితే, రైతులు నిర్ణీత గడువులోపు బీమా కంపెనీకి క్లెయిమ్ దాఖలు చేయాలి. ఇది సాధారణంగా నష్టం జరిగిన 72 గంటలలోపు చేయాలి.
2. పత్రాలను సమర్పించండి
క్లెయిమ్‌తో పాటు నష్టపోయిన పంట ఫోటోలు, గ్రామస్థాయి కమిటీ (VLC) లేదా వ్యవసాయ శాఖ నుంచి వచ్చిన నివేదిక వంటి పత్రాలు తప్పనిసరిగా ఉండాలి. ఇది నష్టం ఎంత అని ధ్రువీకరిస్తుంది.
3. అసెస్‌మెంట్ మరియు చెల్లింపు
క్లెయిమ్ దాఖలు చేసిన తర్వాత, బీమా పాలసీ నిబంధనలు , షరతులు పంట నష్టం మేరకు బీమా కంపెనీ క్లెయిమ్‌ను అంచనా వేస్తుంది. క్లెయిమ్ ఆమోదించబడితే, పంట నష్టానికి పరిహారంగా బీమా కంపెనీ నుండి రైతు నగదు అందుకుంటారు.
రైతులు తమ క్లెయిమ్ ఫలితంతో సంతృప్తి చెందని సందర్భాల్లో లేదా క్లెయిమ్ ప్రక్రియలో ఏవైనా సమస్యలు ఎదురైతే, వారు ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసిన గ్రీవెన్స్ సెల్‌లో ఫిర్యాదు చేయవచ్చు. PMFBYకి సంబంధించిన ఫిర్యాదులను గ్రీవెన్స్ సెల్ పరిష్కరిస్తుంది.
PMFBY ప్రయోజనాలు
1. విస్తృత కవరేజ్
Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana Benefits : ఆహార ధాన్యాలు, నూనెగింజలు, ఉద్యాన పంటలు, వార్షిక వాణిజ్య/వాణిజ్యేతర పంటలు, మొక్కలు, తోటల పంటలతో సహా అనేక రకాల పంటలను కవర్ చేస్తుంది. అంటే దేశవ్యాప్తంగా పెద్ద సంఖ్యలో రైతులు ఈ పథకం ద్వారా లబ్ధి పొందవచ్చు.
2. తక్కువ ధరలో PMFBY Crop Insurance ప్రీమియంలు
PMFBY రైతులకు తక్కువ ధరలో ప్రీమియంలను అందిస్తుంది. చాలా పంటలకు ప్రీమియం రేటు ఖరీఫ్ పంటలకు కేవలం 2%, రబీ పంటలకు 1.5% మాత్రమే. పరిమిత ఆర్థిక వనరులు ఉన్నవారికి కూడా ఎక్కువ సంఖ్యలో రైతులకు బీమా అందుబాటులో ఉండేలా ఇది సహాయపడుతుంది.
3. వేగంగా క్లెయిమ్స్ సెటిల్మెంట్..
నష్టాన్ని తెలిపిన తేదీ నుండి 30 రోజుల లోపు క్లెయిమ్‌లను పరిష్కరించడం ఈ పథకం లక్ష్యం. రైతులకు అవసరమైన ఆర్థిక సహాయాన్ని సకాలంలో పొందగలరు. పంట నష్టం నుండి కోలుకోవడానికి వ్యవసాయ కార్యకలాపాలను తిరిగి ప్రారంభించేందుకు వీలు కల్పిస్తుంది.
4. సాంకేతికత వినియోగం
భీమా ప్రక్రియ యొక్క సామర్థ్యాన్ని మరియు పారదర్శకతను మెరుగుపరచడానికి PMFBY సాంకేతికతను ఉపయోగిస్తుంది. ఉదాహరణకు, పథకం పంట నష్టాన్ని అంచనా వేయడానికి మరియు క్లెయిమ్‌లను లెక్కించడానికి ఉపగ్రహ చిత్రాలను ఉపయోగిస్తుంది, ఇది క్లెయిమ్‌లను ప్రాసెస్ చేయడానికి అవసరమైన సమయం మరియు శ్రమను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది.
5. రిస్క్ మేనేజ్‌మెంట్
ప్రకృతి వైపరీత్యాలు లేదా చీడపీడల కారణంగా పంట నష్టపోవడం వంటి వ్యవసాయానికి సంబంధించిన నష్టాలను నిర్వహించడానికి PMFBY రైతులకు సహాయపడుతుంది. పంట నష్టం జరిగినప్పుడు ఆర్థిక సహాయాన్ని అందించడం ద్వారా, ఈ పథకం రైతులు వారి జీవనోపాధిని కొనసాగించడానికి మరియు వారి వ్యవసాయ కార్యకలాపాల యొక్క స్థిరత్వాన్ని నిర్ధారించడానికి సహాయపడుతుంది.
6.టెక్నాలజీ ఇంటిగ్రేషన్:
PMFBY క్రాప్ డేటాను క్యాప్చర్ చేయడానికి, అప్‌లోడ్ చేయడానికి స్మార్ట్‌ఫోన్‌లను ఉపయోగించడం ద్వారా సాంకేతిక వినియోగాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది. క్లెయిమ్ ప్రాసెసింగ్ ఆలస్యాన్ని తగ్గిస్తుంది. రిమోట్ సెన్సింగ్ టెక్నాలజీ భౌతిక పంట కోత ప్రయోగాల అవసరాన్ని తగ్గిస్తుంది, క్లెయిమ్ ల ప్రక్రియను క్రమబద్ధీకరిస్తుంది.
ఈ వెబ్ సైట్ లో ఏదైనా వార్త/స్టోరీ మీకు నచ్చినట్లయితే కామెంట్ చేయడం మర్చిపోవద్దు. అలాగే మీతోటి స్నేహితులతో ఈ వార్తను పంచుకోగలరు. కృతజ్ఞతలు..
Green Mobility, Solar Energy, Environment కి సంబంధించిన తాజా సమాచారం కోసం హరితమిత్ర ను సందర్శించండి. తెలుగు వార్తలు, ప్రత్యేక కథనాలు, ట్రెండింగ్ వీడియోల కోసం వందేభారత్ వెబ్ సైట్ ను క్లిక్ చేయండి..